Voordat je begint met je moestuin, is het belangrijk om hiervoor een planning te maken: een moestuinplan. In het moestuinplan maak je een plan voor wat je wilt planten en waar dit komt te staan. Ook kan je hierin bijhouden wat er in je moestuin gebeurt. In deze blog leg ik uit wat een moestuinplan is, uit welke onderdelen een moestuinplan bestaat en wat de voordelen van een moestuinplan zijn.
Wat is een moestuinplan?
Een moestuinplan is een gedetailleerd overzicht dat je helpt bij het plannen van je moestuin. In het moestuinplan maak je een planning waarin je vastlegt op welke plek de verschillende groentes komen te staan. Ook houd je bij wanneer je de groentes kunt zaaien, uitplanten en oogsten. Je maakt voor elk jaar een nieuw moestuinplan.
Waaruit bestaat een moestuinplan?
In een moestuinplan komen een aantal dingen voor. Een moestuinplan bestaat onder andere uit een plattegrond en een zaaiplanning. Ook kan je notities over de bodem, bemesting, ziekten en plagen bijhouden in je moestuinplan.
Plattegrond
In de plattegrond van je moestuin zet je alle belangrijke onderdelen van je moestuin: de moestuinbedden, de looppaden, de kas, een schuurtje en de waterpunten. Daarnaast teken je ook de vaste planten en de fruitbomen en/of -struiken uit op je plattegrond. Eigenlijk alles wat een vaste plek heeft zet je op de plattegrond. Wanneer je dit allemaal hebt vastgelegd, ga je nadenken over de groentes en kruiden die je wilt verbouwen. Alle soorten die je wilt verbouwen, geef je een eigen plek in je moestuin. Bij het bepalen van de juiste plek, maak je gebruik van de principes van wisselteelt en combinatieteelt. Hierover vertel ik verderop wat meer. Alle soorten die je wilt verbouwen, noteer je in je zaaiplanning.
Zaaiplanning
In je moestuinplan maak je ook een zaaiplanning. Hierin noteer je wanneer je de zaden kan zaaien en wanneer je ze kan oogsten. Daarnaast kan je bijhouden op welke datum je de zaden hebt gezaaid en wanneer je ze precies hebt geoogst. Hieronder heb ik een voorbeeld van een zaaiplanning toegevoegd. In de eerste kolom noteer je de naam van het gewas. In de tweede en derde kolom noteer je wanneer je dit gewas binnen en buiten kunt zaaien. In de vierde kolom noteer je wanneer het gewas klaar is om te oogsten. In de laatste twee kolommen kan je noteren wanneer je hebt gezaaid en geoogst.
| Naam gewas | Zaaien binnen | Zaaien buiten | Oogsten | Zaaidatum | Oogstdatum |
|---|---|---|---|---|---|
| Courgette | Eind april - mei | Mei - juni | Juli - september | ||
| Rode kool | Februari - maart | April - mei | +/- 175 dagen | ||
| Tomaten | Maart | 15/16 mei | Augustus - september | ||
| Bieten | Februari - maart | Maart - juni | Juni - augustus |
Notities
Het laatste onderdeel van je moestuinplan zijn de notities. Je kan notities bijhouden over je bodem en de bemesting. Bijvoorbeeld wanneer je de bodem hebt getest op de zuurtegraad, of wanneer je de moestuin hebt bemest.
Je kunt ook notities maken over welke ziektes en plagen je hebt gehad, zodat je hier volgend jaar rekening mee kunt houden, of kunt proberen om deze te voorkomen.
Verder kan je ook notities maken over de bewatering. Je kan noteren hoe, wanneer en welk gedeelte van je moestuin je water hebt gegeven. Ook is het handig om te noteren of je genoeg regenwater hebt opgespaard om tijdens droge periodes te kunnen bewateren. Als blijkt dat je te weinig hebt, kun je proberen om voor volgend jaar meer water op te sparen, door bijvoorbeeld een extra regenton te plaatsen.
Je kan in je notities ook bijhouden wat er wel en niet goed ging in je moestuin. Hier kan je van leren voor het volgende moestuinseizoen.
Wisselteelt en combinatieteelt in je moestuinplan
In plaats van elk seizoen dezelfde groenten op dezelfde plek te zaaien, kun je beter elk seizoen de plek van de groentes wisselen. Dit heet wisselteelt of vruchtwisseling. Door gebruik te maken van wisselteelt, verklein je de kans op ziektes en uitputting van de bodem.
Wisselteelt
Bij wisselteelt maak je gebruik van zes gewasgroepen: wortelgewassen, vruchtgewassen, bladgewassen, koolgewassen, peulvruchten en aardappelen. Elke gewasgroep krijgt zijn eigen deel van de moestuin. In dit deel verbouw je alle groentes van deze soort die je wilt verbouwen. Het volgende jaar schuif je alle gewassoorten één vak op. En het jaar daarna nog een vak. Zo schuif je elk jaar verder, totdat de eerste gewassoort weer in het eerste vak uitkomt. Daarna begin je weer opnieuw. Lees alles over wisselteelt in de blog Wat is wisselteelt?
Combinatieteelt
Bij combinateelt combineer je verschillende groentes of kruiden die goed samen gaan. Door gebruik te maken van combinatieteelt, kan je ervoor zorgen dat je gewassen gezonden blijven, doordat er bijvoorbeeld geen insecten of plagen bij komen. Een voorbeeld van combinatieteelt is wortels te combineren met uien. Wortelen doen het goed in de losse grond die de uien creëren en uien kunnen de wortelvlieg weren. Een ander voorbeeld is het combineren van kolen met dille. Dille houdt de koolvlinder namelijk op afstand.
Wat zijn de voordelen van een moestuinplan?
Ik vind het erg handig om een moestuinplan te maken en bij te houden. Het geeft me overzicht en een duidelijke planning. Verder zijn dit voor mij de belangrijkste voordelen van het maken van een moestuinplan:
Meer opbrengst door efficiënt gebruik van ruimte
Door een moestuinplan te maken en in je zaaiplanning bij te houden wanneer je kunt zaaien, kan je de ruimte efficiënt indelen en hierdoor de opbrengst van je moestuin vergroten.
Het toepassen van wisselteelt wordt makkelijker
Je kan je moestuinplan het volgende jaar gebruiken voor het toepassen van je wisselteelt. Je hebt precies bijgehouden in welke vakken elke groentesoort stond. Hier kan je gebruik van maken bij het indelen van de gewassoorten voor het komende moestuinseizoen.
Hele jaar door oogsten door seizoensplanning
Door je moestuinplan en zaaiplanning slim in te zetten, weet je precies wanneer elk gedeelte van je moestuin vrijkomt om daar opnieuw gewassen in te planten. Door je moestuin op deze manier in te richten, kan je het hele jaar door blijven oogsten.
Verbeterpunten voor het volgende jaar
Je kan het volgende jaar terugkijken naar je notities en hier tips en verbeterpunten uit halen om je moestuin tot een nog groter succes te maken.
Dit vind je vast ook interessant:
Stappenplan voor het aanleggen van een moestuin
Wat is de beste plek om een moestuin te beginnen?
Wat is wisselteelt?
Workshop: Hoe maak ik een moestuinplan?
Reactie plaatsen
Reacties